Właściwości i zastosowanie PET

PET to polimer otrzymywany w wyniku polikondensacji tereftalenu metylu z glikolem etylenowym. A potocznie to termoplastyczne tworzywo, które jest szeroko stosowane we współczesnym przemyśle. Jest to jednocześnie dość problematyczny odpad, ale też wartościowy surowiec.


Co oznacza PET?

To skrót z ang. Polyethylene terephthalate, co oznacza politereftalan etylenu. To tworzywo sztuczne o wysokiej wytrzymałości mechanicznej oraz stabilności wymiarowej. Początki tego surowca sięgają 1941 roku, kiedy użyty został do produkcji włókien syntetycznych.

W kolejnych latach PET zyskał popularność jako element tworzenia folii stosowanych w przemyśle fotograficznym. Stosowany był do kaset video, klisz rentgenowskich oraz materiałów przeznaczonych do pakowania.

Jednak to produkcja butelek spowodowała ogromny popyt na PET! Butelki pojawiły się już w latach 70. i do dziś tworzone są właśnie z tego materiału. W Polsce pierwsze butelki PET pojawiły się w 1989 roku. Z wyglądu PET przypomina szkło dzięki zastosowaniu technologii. Stąd często twierdzi się, że to idealny zamiennik szklanych opakowań — nie tłucze się i jest znacznie lżejszy.

Otrzymywanie politereftalanu etylenu

PET to poliester kwasu tereftalowego (PTA) lub estru — dimetylotereftalanu (DMT) i glikolu etylenowego (EG). Związek wielkocząsteczkowy o budowie liniowej można otrzymać za pomocą reakcji polikondensacji. Dzięki temu tworzy się surowiec termoplastyczny. Reakcja prowadzona jest w obecności katalizatora metalicznego, który może pozostać w finalnym wyrobie. Warto wziąć to pod uwagę przy użyciu.

Właściwości PET

Właśnie ze względu na liczne właściwości fizyczne tworzywa, jest ono tak popularne w przemyśle. Materiał odznacza się dużą twardością, sztywnością i odpornością chemiczną. Wykazuje również odporność na pełzanie i wysoką udarność w szerokim zakresie temperatur. Można go z łatwością poddawać obróbce, a jednocześnie zachować stabilność kształtów.

Niewątpliwą zaletą PET jest małą chłonność wody i odporność na czynniki zewnętrzne, w tym również korozję. Tworzywo odporne jest na działanie: alkoholi, smarów, tłuszczów oraz paliw. Posiada atest na kontakt z żywnością ze względu na brak szkodliwych substancji.

Wyróżnić można także inne gatunki specjalne: PET TX wzbogacone o środek smarny lub PET GF-30 z włóknem szklanym. Pozwala to rozszerzyć zastosowanie tworzywa w wielu dziedzinach przemysłu.

Czy PET jest szkodliwy?

Badania nad szkodliwością są nieustannie prowadzone przez naukowców. Dotyczy to zastosowania opakowań w branży spożywczej. Cząstki antymonu w butelkach mogą przedostawać się do wody, jednak szkodliwość szacuje się na 1%. Większym zagrożeniem są zanieczyszczenia powodowane przez użytkowników PET.

Mimo że materiał idealnie nadaje się do recyklingu, jednak segregacja i przetwarzanie odpadów nie są jeszcze mocno zakorzenione w świadomości ludzi, aby móc odzyskać więcej tworzywa. PET jest dużym problemem zaśmiecania ziemi, co urosło nawet do problemu międzynarodowego.

Innym czynnikiem jest brak biodegradacji politereftalanu etylenu. Wciąż trwają badania nad znalezieniem odpowiednich metod, bakterii lub organizmów, które pozwolą na biodegradację materiału.

Zastosowanie

Zalety politereftalanu etylenu sprawiają, że ma szerokie zastosowanie. Najpopularniejszym zastosowaniem jest produkcja opakowań w przemyśle żywieniowym. Tworzywo to może być zastosowane także w przemyśle maszynowym i samochodowym do układów paliwowych lub elementów klimatyzacji.

Gdzie jeszcze znajdziemy PET

  • elektrotechnika,
  • przemysł elektromaszynowy,
  • elektronika,
  • produkcja artykułów gospodarstwa.

Wykonuje się m.in. łożyska, krzywki, koła zębate, obudowy w komputerach lub monitorach, akcesoria fotograficzne, gniazda, wtyczki i wiele innych. PET stosuje się również do produkcji sprzętu sportowego. Mogą być z niego produkowane wiązania narciarskie lub osprzęt żeglarski. Po recyklingu wykorzystuje się do tworzenia bluz polarowych.